Voorkomen eigen bijdrage voor verpleeg- of verzorgingshuis

Als u of uw naaste naar een verpleeg- of verzorgingshuis gaat verhuizen komt er veel op u af. Er zijn veel praktische zaken die geregeld moeten worden. Daarnaast vraagt u zich wellicht af wat de financiële gevolgen zijn van een opname. Raak ik mijn spaargeld kwijt? Moet ik eerst mijn huis ‘opeten’?

Maximaal eigen bijdrage
De eigen bijdrage is afhankelijk van het inkomen (AOW en pensioen) en het eigen vermogen (spaargeld en tweede woning). De hoogte van de eigen bijdrage wordt telkens vastgesteld op basis van het box 3 vermogen (inkomstenbelasting) van twee kalenderjaren terug; bij een opname in 2023 dus per 1 januari 2021. De eigen woning is box 1 zolang deze in het jaar van de opname en de twee daarop volgende kalenderjaren te koop staat. Box 1 vermogen wordt niet meegenomen bij de bepaling van de hoogte van de eigen bijdrage.

5 manieren om de eigen bijdrage te verlagen

Testament aanpassen
In een testament kan een clausule worden opgenomen, dat de erfdelen van de kinderen bij opname van de langstlevende partner in een verzorgings- of verpleeghuis of bij zorg aan huis al opeisbaar worden. Vanaf het moment van uitkeren tellen deze erfdelen niet meer mee voor het vermogen. Op deze manier worden de erfdelen van de kinderen niet “opgegeten”. Of door uw partner uit te sluiten als erfgenaam zodra deze in een verpleeg- of verzorgingshuis gaat wonen.

Vorderingen (overbedelingsschuld) aflossen
Als uw partner eerder overlijdt (of is overleden) dan u, heeft u mogelijk een overbedelingsschuld tegenover uw kinderen. Dit is het geval wanneer de kinderen een niet opeisbare vordering op de langstlevende partner hebben; in geval van een langstlevende testament (wettelijke verdeling). Kunt u het geld missen, dan kunt u ervoor kiezen om deze schuld af te lossen. Wel moet u er hierbij op letten dat er geen (belaste) schenking ontstaat. Vaak is er een rente opgenomen in het testament om de erfdelen van de kinderen te vergroten. Het netto-erfdeel kunt u door een notaris laten uitrekenen.

Woning verkopen
Veel mensen willen de woning in de familie houden, maar dit zorgt wel voor een hogere eigen bijdrage. Als u de woning verkoopt kunt u vervolgens de opbrengst gebruiken om grote schenkingen te doen aan de kinderen.

Schenken (op papier)
Daarnaast kan ook geld worden geschonken aan de kinderen. Per jaar mag € 6.035,00 (2023) belastingvrij aan kinderen worden geschonken en in sommige situaties zelfs meer. Boven dit bedrag moet schenkbelasting worden betaald. Dit bedrag kan worden geschonken in contanten, maar ook op papier. Dat kan handig zijn als uw vermogen vooral “vastzit” in de woning. Dit houdt in dat u in een notariële akte geld schenkt aan uw kinderen, dat u weer tegen een rente van 6% terugleent. Let wel op dat u deze rente dan ook werkelijk ieder jaar betaalt. Het is belangrijk om tijdig te beginnen met schenken en niet te wachten totdat u in de zorg terechtkomt en een eigen bijdrage moet worden betaald.

Levenstestament (volmacht)
En voor de situatie dat u niet meer in staat bent om zelf uw zaken te regelen, kunt u volmacht geven aan bijvoorbeeld uw kinderen. Zodoende kunnen de kinderen ook aan zichzelf of aan kleinkinderen schenken, als u dat zelf niet meer kunt doen. Op die manier voorkomt u dat uw vermogen grotendeels wordt besteed aan de eigen bijdrage voor de zorg of de erfbelasting.

Of deze maatregelen ook geschikt zijn voor uw situatie kan in een persoonlijk gesprek met u worden bekeken.